Lấy cảm hứng từ giấc mộng của cha ông, ngày nay các kiến trúc sư đã đưa thảm thực vật xanh vào các công trình xây dựng ở tầm cao mới. Xanh, thông minh chính là xu hướng cả thế giới đang hướng tới và nỗ lực thực hiện.
Hơn 6000 năm trước công nguyên, vườn treo Babylon đã ra đời. Kỳ quan thế giới ấy cũng chính là công trình đánh dấu đỉnh cao của kỹ thuật xây dựng, khối óc và bàn tay tài ba của các công trình sư thời cổ đại.
Trải qua hàng thiên niên kỷ, vườn treo Babylon vẫn là biểu tượng và nguồn cảm hứng cho các công trình xây dựng hiện đại, khát vọng sống hài hòa và bền vững giữa tự nhiên.
Vườn treo Babylon (Ảnh mô phỏng – Nguồn: www.tumgir.com)
Giấc mộng Babylon
Ngày hôm nay, vườn treo Babylon chỉ còn là một di tích đổ nát với những bức tường, nơi đón du khách tới chiêm ngưỡng tàn tích của nền móng vườn treo tầng cuối cùng và tưởng tượng về một khu vườn tuyệt vời nhiều ngàn năm về trước.
Khu vườn Babylon đánh dấu một thời vàng son của vùng Lưỡng Hà, thời kỳ phát triển rực rỡ của vương quốc Chaldée, dưới đế chế nhà vua Nabusatnêzan. Khu vườn là món quà nhà vua dành tặng cho người vợ của mình. Bà sinh ra và lớn lên tại một vùng đất xanh tươi, núi non hùng vĩ, tới làm hoàng hậu tại mảnh đất sa mạc khô cằn. Nhà vua quyết định dựng vườn treo Babylon với đủ hoa thơm, cỏ lạ, các loại cây quý hiếm và hệ thống đài phun nước để hoàng hậu vơi bớt nỗi nhớ thương quê nhà.
Sau khi nhà vua băng hà, vườn treo cũng bị tàn lụi, chôn vùi dưới những lớp đất cát dày từ 10 đến 12m.
Xu hướng công trình xanh hiện đại
Lấy cảm hứng từ giấc mộng của cha ông, ngày nay các kiến trúc sư đã đưa thảm thực vật xanh vào các công trình xây dựng ở tầm cao mới. Xanh, thông minh chính là xu hướng cả thế giới đang hướng tới và nỗ lực thực hiện.
Tại Singapore, đất nước này đã áp dụng chính sách vườn thông minh ở toàn bộ quốc gia của mình. Tối ưu hóa không gian xanh từ tường nhà tới mái, đẩy mạnh xây dựng công viên cây xanh trong đô thị. Chính vì vậy, số lượng cây xanh chiếm tới 50% diện tích, dẫn đầu xu hướng “phố trong công viên” tạo nên không gian xanh đáng mơ ước.
Singapore được mệnh danh “phố giữa công viên” với tỷ lệ xanh hóa diện tích tới 50% (Nguồn: www.gardensbythebay.com.sg)
Nếu như Singapore là điển hình của việc xanh hóa không gian thì Nhật Bản lại khiến thế giới ngưỡng mộ về mô hình xanh thông minh. Minh chứng rõ nét là sự ra đời của đô thị sinh thái Fujisawa nằm tại tỉnh Kanagawa.
Tại đây, giới khoa học Nhật Bản đã quy hoạch và thiết kế 1.000 ngôi nhà ở đi kèm với hệ thống hạ tầng dịch vụ tiện ích gồm: Cửa hàng, bệnh viện, nhà dưỡng lão, không gian công viên cây xanh… Ngoài ra, tất cả hệ thống đèn giao thông, thắp sáng đường phố hay các căn hộ ở đây được lắp đặt tấm pin mặt trời. Mục tiêu cắt giảm 70% lượng phát thải carbon và 30% lượng cấp nước. Hệ thống cung cấp năng lượng mặt trời sẽ đáp ứng 70% nhu cầu sử dụng điện của mỗi hộ gia đình.
Nhật Bản – đất nước khiến cả thế giới ngưỡng mộ vì những công trình xanh và sống hài hòa cùng tự nhiên (Nguồn: Japanonlinetour.com)
Tương tự, những tòa nhà mới xây tại Pháp được quy định phải bao phủ một phần bằng cây xanh hoặc các tấm năng lượng mặt trời trên mái tòa nhà. Hay thành phố Toronto (Canada) thông qua luật địa phương, bắt buộc phủ xanh mái các tòa nhà công nghiệp và trong khu vực dân cư. Để phủ xanh các công trình tất yếu phải ứng dụng công nghệ thông minh trong thiết kế và vận hành toà nhà.
Tại Việt Nam, nơi tồn tại những đô thị điểm nóng về ô nhiễm không khí và ô nhiễm môi trường như Hà Nội và Sài Gòn, xu hướng phát triển dự án xanh, thông minh được coi là chiến lược quan trọng để hướng tới môi trường sống bền vững.
Cơ hội từ những thách thức
Thống kê được công bố bởi website Batdongsan.com.vn, số lượng truy cập đối với công trình xanh cao hơn so với công trình thông thường tới 5 lần. Điều này thể hiện mức độ quan tâm của xã hội đối với thị trường công trình xanh.
Đặc biệt, sau ảnh hưởng khủng khiếp từ đại dịch covid, người dân tại các đô thị đang thấu hiểu tầm quan trọng của môi trường sống xanh, an toàn, bền vững. Các chuyên gia dự đoán, lối sống gần gũi hơn với thiên nhiên sẽ là xu hướng chính trong năm 2022.
Đại dịch covid bùng phát, thời gian người dân ở nhà nhiều hơn, xu hướng work from home cũng trở nên phổ biến, điều này đã tạo nên một cuộc chuyển dịch mạnh mẽ. Chất lượng không gian sống được chú trọng nhiều hơn để đảm bảo vấn đề an toàn sức khỏe ở trong nhà.
Xu hướng công trình xanh đang trở thành xu thế mới tại Việt Nam (Nguồn: Reatimes.vn)
Thay vì chỉ quan tâm đến vị trí, giá cả, thẩm mỹ… như trước đây, người mua sẽ tập trung vào các dự án chất lượng cao về công năng, tiện nghi bên trong (chất lượng không khí, tiện nghi nhiệt, âm thanh, ánh sáng…) trong khi chi phí vận hành duy trì ở mức thấp và tiết kiệm.
Bởi vì thời kỳ hậu covid đánh dấu sự tăng vọt về mức độ lo lắng của người tiêu dùng về nền kinh tế. Vào quý II/2020, Việt Nam là quốc gia vượt lên vị trí đứng đầu với việc có nhiều người tiêu dùng tiết kiệm nhất thế giới (72%). Theo sau là Hồng Kông (68%) và Singapore (65%). Qua đó, ta thấy phần nào gánh nặng tài chính đặt lên vai người tiêu dùng, buộc họ phải thắt chặt chi tiêu, tiết kiệm chi phí. Điều này đặt ra một bài toán tiếp theo: Sống xanh, nhưng chi phí vận hành cũng phải xanh, tức duy trì chi phí vận hành duy trì ở mức thấp và tiết kiệm.
Sống xanh, nhưng chi phí vận hành cũng phải xanh, tức duy trì chi phí vận hành duy trì ở mức thấp và tiết kiệm (Nguồn: Reatimes.vn)
Đóng vai trò dẫn dắt là các nhà thiết kế và quy hoạch
Các nhà thiết kế và quy hoạch đóng vai trò rất quan trọng đối với việc phát triển công trình xanh. Các chuyên gia quy hoạch và kiến trúc sư tại Ibstac Architects & Planners cho biết, định hướng phần lớn các công trình mà công ty thiết kế đều hướng tới công trình xanh, áp dụng công nghệ cao trong quá trình thiết kế và xây dựng.
Tiêu biểu như dự án Mulberry Lane Hà Đông, Hà Nội được KTS. Trịnh Anh Tuấn và KTS. Trịnh Thu Hương – Ibstac Architects & Planners phối hợp triển khai từ năm 2011, ngay từ thời điểm đó đã cung cấp các giải pháp đề cao không gian xanh, thông thoáng, sử dụng vật liệu thân thiện với môi trường và các công nghệ hiện đại nhằm giảm khả năng hấp thụ nhiệt và hiệu ứng đảo nhiệt đô thị cho cộng đồng xung quanh. Đến nay, dự án đã đi vào hoạt động chính thức, cây xanh hiện diện mọi nơi, từ đường vào dự án, tường bao quanh, khu vườn treo, tiểu cảnh… Các bãi đỗ xe nổi cũng được phủ xanh tạo nên hình ảnh bắt mắt, độc đáo, đồng thời gia tăng sự thông thoáng, giảm tải hao phí điện năng duy trì như bãi đỗ tầng hầm thông thường.
Công trình xanh tại Mulberry Lane Hà Đông (Ảnh: VnExpress.net)
Đây là dự án đầu tiên của Việt Nam đạt chứng chỉ BCA Green Mark của Bộ Xây dựng Singapore với nhiều tiện ích hợp thân thiện với môi trường.
Công trình The Zen Gamuda, nơi được mệnh danh là “Phố trong công viên” theo đúng tiêu chí của Singapore với mật độ xây dựng thấp, công viên cây xanh và sân vui chơi rộng rãi, tiện ích đầy đủ của khu cao cấp và hệ thống an ninh tốt.
Dựa trên ý tưởng của chủ đầu tư, Ibstac Architects & Planners đã tạo lập cảnh quan xanh hài hòa và bền vững cho công trình: 40% diện tích cảnh quan cây xanh, bố trí không chỉ ở khuôn viên dự án, tầng vườn gác mái, khoảng không giữa và phía trên toà nhà mà ngay tại các tầng cũng có bóng dáng của cỏ cây, hoa lá ngập tràn trong khuôn viên 320ha hồ nước và cây xanh của Công viên Yên Sở – nơi được mệnh danh là lá phổi xanh của Hà Nội.
The Zen Gamuda nằm trong khuôn viên 320ha hồ nước và cây xanh của Công viên Yên Sở (Nguồn: VnEconomy.vn)
Với xu hướng tất yếu trong tương lai, Ibstac Architects & Planners luôn đi đầu nghiên cứu và phát triển các dự án hướng tới phát triển kiến trúc xanh, trong đó việc xanh hóa công trình kiến trúc, bổ sung thêm các không gian cây xanh, cải thiện không khí và không gian việc làm, ở, công cộng luôn là mục tiêu đầu tiên khi thiết kế.
Tất cả hướng tới việc thiết kế để xây dựng một cuộc sống tốt đẹp hơn cho tất cả cư dân sử dụng.
Ibstac Architects & Planners