Kiến trúc đương đại: Phòng khách có còn phù hợp không?

Kiến trúc ngày nay đang có những biến đổi linh hoạt để phù hợp với nhu cầu đa dạng không gian của cuộc sống hiện đại. Các kiểu nhà ở có nhiều thay đổi và phòng khách trở nên không còn cần thiết như trước kia nữa.

Nhiều người nhấn mạnh về nhu cầu có một không gian dành riêng cho thư giãn và giải trí, trong khi những người khác cho rằng đó là sự lãng phí không gian và tiền bạc. Cuộc tranh luận này đặt ra câu hỏi quan trọng: Chúng ta có còn cần phòng khách nữa không?

Trong bài viết này, chúng ta sẽ xem xét phong cách thiết kế phòng khách qua các thời kỳ, đồng thời cách các kiến trúc sư đã chuẩn bị “không gian tích hợp” trong kiến trúc nhà ở đương đại như thế nào.

Mặc dù có chung mục đích là nơi tụ họp, nhưng nhiều quốc gia lại phân biệt phòng khách và phòng gia đình. Trong khi phòng khách được coi là một nơi trang trọng và cao cấp hơn thì phòng gia đình có thiết kế ấm áp, bình dị hơn, dành cho các thành viên trong gia đình tụ họp. Thông thường, phòng khách được đặt gần cửa ra vào còn phòng gia đình đặt gần phòng ngủ và các không gian riêng tư khác. Về thiết kế và trang trí nội thất, phòng khách là nơi trưng bày các tác phẩm nghệ thuật và những món đồ nội thất độc đáo còn phòng gia đình thường đơn giản hơn.

Thế giới lần đầu tiên biết đến phòng khách vào cuối thế kỷ 17, khi vua Louis XV của Pháp nhận thấy lối sống của người tiền nhiệm tại Versailles vô cùng khó chịu, vì nó chỉ có một phong cách trang trọng duy nhất mà không có không gian nào dành riêng cho việc thư giãn. Nhà vua là người nổi tiếng quan tâm đến đồ nội thất và các phong cách trang trí đã biến một vài phòng trong lâu đài thành phòng khách riêng, khởi đầu cho một khái niệm mới.

Vài thập kỷ sau, thế giới kiến trúc và thiết kế nội thất trên toàn thế giới bắt đầu tạo ra những món đồ nội thất đặc trưng dành riêng cho không gian này, và sau cuộc cách mạng công nghiệp, phong cách đề cao sự thoải mái cho phòng khách lên ngôi.

Sau thế chiến thứ 2, người Mỹ bắt đầu đầu tư nhiều vào phòng gia đình. Hình ảnh cuộc sống gia đình bình dị vùng ngoại ô với một chiếc TV, ghế sofa và các đồ giải trí khác, phòng khách đã trở thành trái tim của một ngôi nhà hiện đại. Tuy nhiên, ngày nay trái tim của một ngôi nhà hiện đại đang chuyển đổi, thành một không gian mở lớn hơn khi kết hợp cả nhà bếp và phòng khách hoặc biến mất hoàn toàn.

Trong một bài xã luận gần đây của The Guardian’s Elle Hunt, biên tập viên cho rằng phòng khách đã bị khai tử bởi thế hệ millennials vì họ không có nhu cầu sử dụng chúng nữa. Đây là kết quả của sự đổi thay về lối sống và văn hóa giữa các thế hệ. Một số người không thích sống trong những gia đình lớn, những người khác thì lại không đủ tài chính để mua những ngôi nhà lớn có không gian tụ họp riêng.

Một nghiên cứu đã chỉ ra rằng, thanh niên ngày nay đang chi tiêu nhiều hơn nhưng kiếm được ít hơn so với thời kỳ những năm 80 và 90. Gần 2/5 đang thuê nhà khi đã 30 tuổi và chi gần ¼ thu nhập ròng cho nơi ở. Nói cách khác, những căn nhà nhỏ là tất cả những gì họ có thể mua được.

Lưu ý khác, một trong nhiều lý do khiến phòng khách không còn cần thiết là ở một số khu vực các căn studio mới xây khoảng 40m2 có giá cao ngất ngưởng, hạn chế về mặt không gian, điều này buộc các KTS phải loại bỏ những không gian không thực sự cần thiết. Và khu vực chỉ dành riêng cho việc ngồi rất có thể sẽ là nơi cắt bớt đầu tiên.

Khái niệm không gian tụ họp được lưu giữ từ thế hệ này sang thế hệ khác, từ nền văn hóa này sang nền văn hóa khác. Điều này xảy ra như một phản ứng trước những thay đổi liên tục trong lối sống, thói quen, chuẩn mực văn hóa và sự ổn định tài chính. Hầu hết mọi người hiện nay tập trung vào sự tiện lợi và chức năng thay vì hình thức.

Về mặt lý thuyết, phòng khách được tạo ra là một không gian riêng tư để thư giãn và giao lưu. Thế hệ trẻ ngày nay dành phần lớn thời gian để online hoặc xây dựng các kết nối bên ngoài, đó là lý do tại sao họ cảm thấy rằng việc có một phòng khách chỉ dành riêng cho việc thư giãn không phù hợp với lịch trình bận rộn của họ. Chỉ cần một phòng ngủ là đủ.

Đối với việc tiếp khách, nếu nhà hàng, quán bar hoặc không gian công cộng khác không thể đáp ứng thì nhà bếp hoặc ban công của ngôi nhà sẽ là sự thay thế lý tưởng.

Mời các bạn đọc tiếp để khám phá cách các kiến trúc sư mô phỏng lại các phòng khách truyền thống và điều chỉnh chúng phù hợp với các kiểu nhà ở đương đại.

Phòng khách riêng biệt

Phòng khách truyền thống đã vượt qua nhiều thế hệ, duy trì sự hiện diện trong các dự án nhà ở hiện đại. Dù là căn hộ chung cư hay nhà riêng, các dự án có diện tích lớn đều cho phép các kiến trúc sư dành một căn phòng cho mục đích duy nhất là tụ họp hoặc thư giãn. Những không gian này được thiết kế với đồ nội thất và phụ kiện riêng để tiếp khách hoặc các sự kiện trang trọng, hoặc thoải mái dành riêng cho các thành viên trong gia đình. Những ngôi nhà lớn hơn có xu hướng có cả hai để phục vụ các chức năng tương ứng.

Dinh thự Chaptal / Kiến trúc Nathalie Eldan

Ewelina Art Studio / Ewelina Makosa

A Moulting Flat / Husos Architects

Căn hộ PH-13 / Atelier L’inconnu

Sơ đồ tầng mở

Trong vài thập kỷ qua, một lượng lớn cư dân bắt đầu lựa chọn các khu vực phòng khách và bếp mở. Nhiều nhà thiết kế nội thất tin rằng đây là cách tốt nhất để gắn kết mọi người lại với nhau. Cũng cần lưu ý rằng sơ đồ tầng mở là kết quả của “chủ nghĩa cá nhân trong thiết kế”, nơi người mua hoặc thuê nhà có thể thiết kế và tổ chức không gian tự do theo cách họ muốn.

Patio Apartment / RAS·A

Colours of My Life Apartment / WY-TO architects

Bukit Merah Apartment / MONOCOT

Sabará Apartment / Felipe Rodrigues Arquitetura

Nền tảng mở rộng

Những ngôi nhà có cảnh quan riêng cho phép kiến trúc sư mở rộng tầng trệt tạo ra một không gian chuyển tiếp giữa bên trong và bên ngoài, đóng vai trò như một khu vực tụ họp chính thức và không chính thức. Loại phòng khách này thường được bao quanh bởi bếp, sân vườn hoặc bể bơi, là nơi lý tưởng để tiếp khách và thư giãn. Tương tự, hàng hiên và hiên trước cũng được coi là nền tảng mở rộng được dùng để giải trí.

House in Santo Tirso / Hous3

A6 House / gruta.arquitetos

Light House / Studio Guilherme Torres

Forest House / Rogoski Arquitetura

Sân thượng và ban công

Một không gian chuyển tiếp khác mà cư dân sử dụng làm không gian tụ họp là sân thượng và ban công. Các kiến trúc sư tận dụng lô đất mà họ có để tạo ra một không gian ngoài trời, nơi hài hòa kiến trúc và thiên nhiên, đồng thời phục vụ như một nơi nghỉ dưỡng tách biệt có thể nhìn ra cảnh quan xung quanh.