Nhân ngày phụ nữ, chúng ta hãy cùng điểm lại chân dung những người đã cách mạng hóa lĩnh vực kiến trúc, truyền cảm hứng và mang đến một tư duy mới về tương lai.
Thế kỷ 20, khi quan niệm phụ nữ phải gắn liền với nội trợ còn phổ biến ở nhiều nơi trên thế giới, các nữ kiến trúc sư đã thổi bùng hướng đi riêng bằng cách thiết kế những ngôi nhà. Từ Los Angeles đến Tokyo, họ định hình lại đường chân trời của thành phố, từ trần nhà bằng kính vỡ đến các kiến trúc đều toát lên vẻ nữ tính rất riêng.
Chân dung 5 nữ kiến trúc sư có sức ảnh hưởng nhất thế kỷ XX
Marion Mahony Griffin (1871-1961)
Sinh năm 1871 tại Chicago, Marion Mahony Griffin là một trong những nữ kiến trúc sư được cấp phép đầu tiên trên thế giới. Bà là nhân viên đầu tiên của Frank Lloyd Wright, kiến trúc sư Griffin đã ghi dấu ấn trên các công trình kiến trúc (như ngôi nhà Fishwick ở Úc và nhà riêng của Henry Ford ở Michigan) để mở rộng phong cách kiến trúc của trường phái American Prairie ở Hoa Kỳ, Ấn Độ và Úc. Bà hiện được nhớ đến như một trong những nhà phác họa vĩ đại nhất trong lịch sử kiến trúc.
Chân dung Marion Mahony Griffin, 1935
Marion Mahony Griffin thiết kế cho một căn nhà ngoại ô
Julia Morgan (1872-1957)
Julia Morgan đã dành cả cuộc đời mình để theo đuổi đam mê kiến trúc. Bà là người phụ nữ đầu tiên được nhận vào trường mỹ thuật danh tiếng Beaux-Arts de Paris cũng như trở thành nữ KTS đầu tiên được cấp phép tại California. Tại thời điểm đó, hầu hết các nữ kiến trúc sư sẽ kết hợp làm việc cùng với chồng của mình thì Morgan đã tự đứng ra mở công ty riêng tại San Francisco sau một năm cộng tác cùng KTS nổi tiếng John Galen Howard.
Chân dung Julia Morgan, 1926
85 năm miệt mài với công việc của mình, bà đã hoàn thành hơn 700 bản thiết kế tòa nhà. Dự án để đời của bà là Lâu đài Hearst của ông trùm William Randolph Heart, bà đã dồn tâm trí làm việc trong suốt 30 năm. Vào năm 2014, bà trở thành người phụ nữ đầu tiên nhận được Huy chương vàng AIA do viện Kiến trúc sư Hoa Kỳ trao tặng.
Hồ bơi La Mã trong nhà tại Lâu đài Hearst, San Simeon, California
Norma Merrick Sklarek (1926-2012)
Được biết đến với cái tên Công viên Rosa của kiến trúc, Norma Merrick Sklarek đã tạo nên cuộc đời sống động cho người phụ nữ da màu. Là người phụ nữ Mỹ gốc Phi đầu tiên chính thức được cấp phép trở thành kiến trúc sư cả ở New York và California. Trong cuộc đời mình, bà đã thiết kế từ Đại sứ quán Hoa Kỳ ở Tokyo đến Trung tâm Thiết kế Thái Bình Dương, nhà ga Terminal 1 tại Sân bay quốc tế Los Angeles. Năm 1985, bà hợp tác với Margot Siegel và Katherine Diamond để mở một trong những công ty kiến trúc lớn nhất trong nước do phụ nữ làm chủ. Sklarek không chỉ được nhớ đến bởi năng lực kiến trúc mà còn vì sự ủng hộ, ngưỡng mộ của các nữ kiến trúc sư trong khu vực.
Bức ảnh chụp Norma Merrick Sklarek bên cạnh hồ sơ giấy tờ liên lạc (giữa cuối thế kỷ 20)
Trung tâm thiết kế Thái Bình Dương, Los Angeles, 1978
Zaha Hadid (1950 – 2016)
Được mệnh danh là “Nữ hoàng của đường cong”, kiến trúc sư người Anh gốc Iraq Zaha Hadid nổi tiếng với quan điểm kiến trúc “Có 360 độ, vậy tại sao lại phải gắn chặt với một thứ?”. Bà đã tạo nên những tòa nhà với đường cong độc đáo, từ Nhà hát lớn Quảng Châu, Trung Quốc đến Trung tâm Heydar Aliyev ở Azerbaijan. Hadid đã phá vỡ mọi quy chuẩn bằng những thiết kế táo bạo, vượt qua mọi giới hạn.
Zaha Hadid ở Trung tâm Văn hóa Heydar Aliyev ở Baku, tháng 11 năm 2013
Năm 2004, bà trở thành nữ kiến trúc sư đầu tiên trên thế giới nhận được Giải thường kiến trúc Pritzker. Hadid đột ngột qua đời vào năm 2016 để lại sự tiếc thương vô hạn cho những người đam mê kiến trúc. Những công trình để lại của bà là minh chứng lâu dài cho tầm nhìn và sức sáng tạo vô tận của con người.
Trung tâm Heydar Aliyev
Kazuyo Sejima (1956- )
Năm 2010, nữ kiến trúc sư Nhật Bản Kazuyo Sejima trở thành phụ nữ thứ 2 trên thế giới vinh dự nhận Giải thưởng Kiến trúc Pritzker (cùng với đồng nghiệp nam Ryue Nishizawa, người cùng thành lập công ty kiến trúc SANAA có trụ sở tại Tokyo vào năm 1995).
Kazuyo Sejima, 2014
Sejima được biết đến với việc thiết kế những tòa nhà theo chủ nghĩa hiện đại, tối giản, lấy cảm hứng từ di sản Nhật Bản mà bà theo đuổi. Không chỉ gói gọn những thiết kế của mình ở đất nước Mặt trời mọc, Sejima còn đưa tên tuổi của mình ra toàn thế giới, từ Hoa Kỳ đến Tây Ban Nha thông qua những tác phẩm đáng chú ý như Bảo tàng Nghệ thuật Đương đại Thế kỷ 21, Kanazawa ở Nhật Bản và Bảo tàng Nghệ thuật Hiện đại Mới ở Thành phố New York.
Bảo tàng Sumida Hokusai, Tokyo 2016
Ibstac Architects & Planners
Biên dịch từ Design-milk.com
